Το να έχουμε αυτοπεποίθηση είναι άρρηκτα συνδεμένο με το να έχουμε καλή ποιότητα ζωής καθώς η αυτοπεποίθηση μας κάνει να πιστεύουμε στις προσωπικές μας επιλογές και να επιδιώκουμε πράγματα τα οποία μας εκφράζουν, όπως επίσης μας βοηθάει να μην επιτρέπουμε σε εξωτερικούς παράγοντες να μας επηρεάζουν αρνητικά.
Η πίστη στον εαυτό μας ξεκινά να διαμορφώνετε από την παιδική μας ηλικία και συνδέετε με το αν καταφέρνουμε να πετυχαίνουμε τους στόχους τους οποίου θέτουμε καθώς είναι ένας σημαντικός παράγοντας που μας κάνει να αποκτάμε πίστη στις ικανότητες μας και με το πώς μας αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι που μας περιβάλλουν, ιδιαίτερα αυτοί τους οποίους θαυμάζουμε όπως οι γονείς και οι δάσκαλοι.
Όταν έχουμε υψηλή αυτοπεποίθηση οι σκέψεις που κάνουμε συνήθως είναι:
• Αξίζω
• Μπορώ να κάνω τα πάντα
• Είμαι ευχάριστος άνθρωπος
Ενώ όταν έχουμε χαμηλή αυτοεκτίμηση οι σκέψεις μας είναι συνήθως:
• Είμαι βαρετός/τη
• Φοβάμαι να αποτύχω
• Είμαι απελπιστικός
Είναι πολύ σημαντικό εμείς οι ενήλικες, γονείς και δάσκαλοι, να βοηθάμε τα παιδιά να καλλιεργούν την πίστη στον εαυτό τους. Όταν ένα παιδί σκέφτεται : «Ποτέ δεν ήμουν καλός/καλή σε τίποτα», «είμαι άσχημη/άσχημος εύχομαι τα μαλλιά μου να ήταν διαφορετικά», «είμαι τόσο ακατάστατος», «είμαι πολύ αδύνατος/η» ή «είμαι πολύ χοντρός/ή» σημαίνει ότι έχει δυσκολία να αποδεχτεί τον εαυτό του έτσι όπως είναι.
Τις περισσότερες φορές τα παιδιά αντιλαμβάνονται τους εαυτούς τους με βάση αυτά που εισπράττουν από τους άλλους και τα κουβαλάνε μαζί τους, όπως για παράδειγμα όταν ο γονιός ή ο δάσκαλος/α λέει στο παιδί: «Μήπως είσαι χαζός η κάτι;», «γιατί δε μπορείς να είσαι όπως ο αδερφός/η σου!», «Είδες πόσο καλά παίζει μπάσκετ ο αδερφός/η σου;».
Στις περιπτώσεις που τα παιδιά δεν δέχονται αρκετά μηνύματα τα οποία να τους λένε ότι είναι αξιόλογα, τους είναι πιο εύκολο να πιστέψουν τα αρνητικά σχόλια και τις επώδυνες λέξεις και να ξεκινήσουν να αισθάνονται άχρηστα. Επιπλέον, όσο περισσότερο ακούν φράσεις που τα ρίχνουν, τόσο πιο δύσκολο είναι να σηκωθούν.
Όταν ένα παιδί δεν έχει καλή εικόνα εαυτού πρέπει να το βοηθήσουμε να «επαναπρογραμματίσει» τον τρόπο που σκέφτεται με το να του μάθουμε να βλέπει και τη θετική πλευρά των πραγμάτων. Για παράδειγμα «Ξέρω ότι είσαι ακατάστατος /η άλλα με βοηθάς πολύ όταν μαγειρεύω», «Πιστεύεις ότι δεν είσαι καλός σε τίποτα; Δε συμφωνώ, θυμάμαι ότι στη γιορτή του σχολείου είπες πολύ καλά το ποίημα σου», «Μπορεί να μην σου αρέσουν τα μαλλιά σου που είναι σγουρά αλλά εγώ βλέπω ότι είναι υγιή και λαμπερά».
τεχνικές που θα βοηθήσουν το παιδί να καλλιεργήσει την αυτοεκτίμηση του:
• Ζητήστε από το παιδί να ετοιμάσει μια λίστα με τα πράγματα τα οποία κάνει καλά και για τα οποία αισθάνεται υπερήφανο. Αν δυσκολεύεται δώστε του χρόνο και πείτε του να μην νιώθει άγχος.
• Ετοιμάστε εσείς σε συνεργασία με τους υπόλοιπους ανθρώπους που περιβάλλουν το παιδί, μια λίστα με θετικά σχόλια.
• Ζητήστε του να γράψει μια λίστα με πράγματα που θέλει να βελτιώσει και στη συνέχεια να σκεφτεί με ποιους τρόπους να το κάνει. Υπενθυμίστε του ότι δεν χρειάζεται να γίνουν όλα γρήγορα, να έχει υπομονή και να κάνει ένα βήμα τη φορά.
• Δείξτε του πώς να θέτει πραγματικούς στόχους οι οποίοι να είναι ξεκάθαροι και πραγματοποιήσιμοι και πώς να προγραμματίσει την εκπλήρωση τους (τι είδη βοήθειας είναι διαθέσιμα, πόσος χρόνος θα χρειαστεί για την επίτευξη και ποιο θα είναι το νόημα).
Να θυμάστε ότι οι άνθρωποι που δεν αισθάνονται καλά με τον εαυτό τους τείνουν να ξεσπούν και να πληγώνουν άλλους ανθρώπους. Καθώς αρχίζουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας, ξεκινάμε να έχουμε καλύτερες σχέσεις και με τους γύρω μας καθώς πιστεύουμε ότι αξίζουμε, ότι έχουμε ιδιαίτερα προσόντα και ότι χτίζουμε τις καλές μας δεξιότητες . Με αυτή τη νοοτροπία, βοηθάμε και τους γύρω μας με το να τους λέμε όμορφα πράγματα.
Η αυτοπεποίθηση δεν είναι κάτι που χτίζεται σε μια μέρα αλλά που αξίζει την προσπάθεια.
Αμαλία Λουίζου, ΜΑ
Ψυχοθεραπεύτρια-Οικογενειακή Σύμβουλος
Κέντρο Παιδιού Εφήβου Οικογένειας
www.kepeo.com
